W Kanadzie wkrótce ten dylemat sam się rozwiąże. Premier Justin Trudeau zapowiedział w zeszłym roku, że bicie dzieci (chodzi o klapsy) zaniedługo będzie nielegalne. Liberalny rząd zamierza usunąć rozdział 43 kanadyjskiego kodeksu karnego. Ta kontrowersyjna sekcja pozwala w pewnych okolicznościach rodzicom na dyscyplinowanie dzieci z użyciem siły w „rozsądnych granicach”. (Nie można jednak uderzyć dziecka w wieku poniżej 2-ch lub powyżej 12-u lat).
Gdy rodzice biją dziecko, często mówią: – „to bardziej boli mnie niż ciebie”. Nowe badania pokazują, że to jednak nieprawda. Wyniki studium przeprowadzonego na uniwersytecie stanowym w Austin w Teksasie są potwierdzeniem tego, co psychologowie dziecięcy powtarzają od lat – bicie jest złe dla dzieci. (Studium koncentruje się tylko na uderzeniach otwartą dłonią i ignoruje poważniejsze przykłady kar cielesnych stosowanych wobec dzieci). Prof. Elizabeth Gershoff, autorka badania, dowodzi, że dziecko karane fizycznie z większym prawdopodobieństwem powtórzy niegrzeczne postępowanie, w przyszłości walczyć będzie z problemami emocjonalnymi i nieprzystosowaniem społecznym, a skutki zwykłego klapsa porównywalne są do skutków przemocy psychicznej. Żadne bicie nie jest efektywne w zapobieganiu negatywnych zachowań, ponieważ wiadomość, którą chcemy przekazać, zostaje zakłócona przez ból fizyczny, zadawany dziecku.
W społeczeństwie myślimy o klapsach i fizycznym znęcaniu się jako dwóch odrębnych sprawach. (Niektórzy mówią nawet o „klapsach miłości”). Jednak badania ujawniają, że każde bicie powoduje negatywne następstwa na psychikę dziecka, tylko w różnym stopniu. Jedna z publikacji, zamieszczona w Journal of Family Psychology, omówiła 75 prac badawczych, w których wzięło udział ponad 160 000 dzieci w ciągu 5-u lat. Nie są to pierwsze analizy, które potwierdzają destruktywny charakter kar cielesnych dla dzieci. W 2009 r. research wykazał, że bicie ma „szkodliwe skutki” na rozwój młodego mózgu. Naukowcy odkryli, że dzieci, które były częściej bite, miały mniej szarych komórek w korze przedczołowej. Było to związane z niższym IQ oraz zaburzeniami psychicznymi. W następnym roku inne badania poświadczyły te wnioski. Stwierdzono również, że częste klapsy wśród dzieci w wieku 3-ch lat doprowadziły do bardziej agresywnych zachowań w wieku 5-u lat.
W Kanadzie postawy wokół „klapsa” ciągle się zmieniają. Np. propozycję ustawy o całkowitym zakazie stosowania kar cielesnych poparło w 2014 r. 70.2% rodziców w porównaniu do 83.5% w 1986 r. W sondażu przeprowadzonym przez kanadyjskie media (Global News) w styczniu 2016 r. 58,79% respondentów uważało, że klapsy powinny być nielegalne, natomiast 41,21% odwrotnie, że powinny być legalne. W ankiecie wzięło udział 14,527 osób.
Ponad 40 krajów na całym świecie wprowadziło zakaz fizycznego karania dzieci, poczynajac od Szwecji w 1979 r. W Kanadzie tak zwane „prawo klapsa” zostało zweryfikowane przez Sąd Najwyższy w 2004 r. i podtrzymane. Zwolennicy §43 twierdzą, że nie należy do rządu, aby nakazywać rodzicom, jak mają dyscyplinować swoje dzieci. Wiemy jednak, że to nierealne oczekiwania. Jest wiele rzeczy, których, jako społeczeństwo, nie chcemy pozostawić w gestii samych rodziców (np. szkoła).
zdjęcia: J.Podlasin-Jurzak
Stosunek do klapsa to temat podziałów i wciąż budzi wiele kontrowersji. Rzecznicy praw dziecka w całym kraju oburzają się, że dzieci są nadal jedyną grupą w społeczeństwie, wobec której legalne jest użycie przemocy fizycznej. Inni utrzymują, że ważny jest kontekst, np. dr Gerald Farthing z psychologii rozwoju dziecka na uniwerytecie w Saskatchewan mówi: – „Jeżeli mamy pozytywną, pełną miłości relację rodzic – dziecko, gdzie na co dzień dominuje metoda wychowawcza w formie rozmowy lub nauki, klaps może okazać się w pewnych sytuacjach bardzo skuteczną strategią”.
Rodzice czasem tłumaczą, że uderzyli dziecko, bo puściły im nerwy. O to z małymi dziećmi nietrudno, ale jeśli nauczycielka w przedszkolu potrafi się opanować, jest to również możliwe dla mamy i taty. I w pewnym sensie to łatwe. Po prostu wiesz, że nie wolno Ci tego robić.
autor: Jola